ალბათ გაგიგიათ, რომ ჩიას თესლი არის ჯანსაღი და ჯანმრთელობისთვის სასარგებლო საკვები. თუმცა, შეიძლება არ იცოდეთ ზუსტად რისთვის არის კარგი.
ამ პატარა მარცვლებს იყენებენ სხვადასხვა მიზნით – საკვებში, მიირთმევენ წყალთან ერთად, მისი ჩართვა შეიძლება დიეტაში და ა.შ.
ამ სტატიაში გაეცნობით თუ რა არის ჩიას თესლი, რა სარგებელი ან უკუჩვენება აქვს და როგორ გამოიყენება ის.
რა არის ჩიას თესლი
ჩიას თესლი არის ჩიას მცენარის (Salvia hispanica) პატარა შავი თესლი. მათი გავრცელების არეალი არის მექსიკა და გვატემალა და მათ მოიხმარდნენ აცტეკები და მაიას ტომები.
თვითონ ჩიას მარცვალი არის პატარა, მოყავისფრო-მოშავო შეფერილობის, ბრტყელი და ოვალური ფორმის. ასევე, მას აქვს ოდნავ მბზინავი და გლუვი ზედაპირი.
მას მრავალმხრივი გამოყენება აქვს სხვადასხვა კერძში და სალათებში. ძალიან კარგად შეიწოვს სითხეს და ხშირად იყენებენ წვნიანებში.
შემადგენლობა
ჩია მდიდარია საკვები ნივთიერებებით, არის კალორიული და შეიცავს ცილას, ცხიმს, ნახშირწყლებს და უჯრედისს. ის საერთოდ არ შეიცავს გლუტენს და შაქარს.
ჩია მდიდარია საკვები ნივთიერებებით, არის კალორიული და შეიცავს ცილას, ცხიმს, ნახშირწყლებს და უჯრედისს. ის საერთოდ არ შეიცავს გლუტენს და შაქარს.
ნახშირწყლების უმეტესი ნაწილი ბოჭკოვანია. ეს მოიცავს როგორც უხსნად, ასევე ხსნად ბოჭკოებს. ასევე, მდიდარია ომეგა 3-ის ცხიმოვანი მჟავებით და მცენარეული ცილის კარგი წყაროა, რადგან შეიცავს ცხრა აუცილებელ ამინომჟავას.
რაც შეეხება ვიტამინებს და მინერალებს, ჩიას მარცვალში შედის თიამინი, ნიაცინი, მანგანუმი, ფოსფორი, სპილენძი, სელენი, მაგნიუმი, რკინა და კალციუმი.
ჩიას თესლის მომზადება და მიღების წესი
რაც შეეხება ჩიას თესლის მომზადებას, მიღების წესებს და წყაროებს, არჩევანი საკმაოდ მრავალფეროვანია. მაგალითად, ძალიან პოპულარულია ჩიას პუდინგი.
ასევე, ჩიას მიღება შეიძლება მისი შერევით სხვადასხვა საკვებში. ხშირად იყენებენ კერძებში, სალათებში, სუპებში ან მიირთმევენ იოგურტთან ერთად.
ჩიას თესლი უზმოზე რომ მიიღოთ, არის დილის კარგი დასაწყისი. მას შეუძლია ენერგიის მომატება და უჯრედისის მაღალი შემცველობა ხელს უწყობს სისავსის გრძნობას. პოპულარული მეთოდია ჩიას მიღება ერთ ჭიქა წყალთან ერთად.
ჩიას კიდევ ერთი კარგი წყარო არის ჩიას ზეთი. მას ხშირად იხილავთ სხვადასხვა საჭმლის რეცეპტებში, მაგალითად სოუსის რეცეპტებში.
ის მდიდარია ომეგა 3-ის ცხიმოვანი მჟავებით და აღსანიშნავია, რომ მთლიანი თესლისგან განსხვავებით, ჩიას ზეთი არ შეიცავს ბოჭკოს.
ასევე, ჩიას მარცვლები გამოიყენება მრავალ დიეტაში, რადგან ეს ეხმარება წონის მართვას და ზოგადად, ჯანმრთელობას. როგორც აღინიშნა, ის გამოიყენება დამატებით ინგრედიენტად.
ჩიას სასარგებლო თვისებები
ჩიას თესლი გამოირჩევა ჯანმრთელობისთვის რამდენიმე სასარგებლო და დადებითი თვისებით და ის უფრო და უფრო პოპულარული ხდება.
ომეგა 3-ის შემცველობა
ჩიას მარცვალი არის ომეგა 3-ის ცხიმოვანი მჟავის ALA-ს მდიდარი წყარო, რომელიც აუცილებელია ტვინისა და სხეულის ჯანმრთელობისთვის. კვლევები ადასტურებენ, რომ ის ზრდის ALA-ს და EPA-ს სისხლში.
2021 წელს ჩატარებული ანალიზი ხაზს უსვამს ჩიას თესლის ეფექტურობას ALA და EPA დონის ამაღლებაში. ეს ხდის მათ ომეგა 3-ის შესანიშნავ ბუნებრივ, მცენარეულ წყაროს, განსაკუთრებით მათთვის, ვინც არ მიირთმევს თევზს.
სისხლში შაქრის კონტროლი
ჩია შეიძლება დაგეხმაროთ სისხლში შაქრის დონის მართვაში. ცხოველებზე ჩატარებულმა კვლევებმა აჩვენა, რომ ჩიას მარცვლები ამცირებენ ინსულინის წინააღმდეგობას და აუმჯობესებს სისხლში შაქრის რეგულაციას.
მიუხედავად იმისა, რომ ჩიას თესლით გამდიდრებულმა პურმა აჩვენა სისხლში შაქრის შემცირება, მეტა ანალიზმა და ცდებმა შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულ ადამიანებში არ აჩვენა მნიშვნელოვანი გავლენა გლიკემიურ მარკერებზე, როგორიცაა HbA1c.
კუჭის მოქმედება
ჩიას თესლი კუჭის მოქმედებისთვის ძალიან კარგი და ჯანსაღი საშუალებაა, ბოჭკოს მაღალი შემცველობის გამო. 30 გრამი უზრუნველყოფს თითქმის 10 გრამ ბოჭკოს, რაც დღიური რეკომენდებული მოხმარების დაახლოებით 35%-ს შეადგენს.
ის არბილებს ფეკალურ მასებს, ამსუბუქებს ყაბზობას და გვეხმარება საჭმლის მონელებაში. ჩიას თესლებთან ერთად ბევრი წყლის დალევა აძლიერებს ამ ეფექტებს.
ჩიას უარყოფითი თვისებები
არსებობს რამდენიმე მიზეზი, რის გამოც სიფრთხილე უნდა გამოიჩინოთ, როდესაც განიხილავთ თქვენს დიეტაში ჩიას თესლის დამატებას. სასურველია იცოდეთ ჩიას თესლის უკუჩვენება.
ალერგია
მიუხედავად იმისა, რომ იშვიათია, ზოგიერთ ადამიანს ჩიაზე შეიძლება განუვითარდეს ალერგიული რეაქციები. მათ შორის სიმპტომები, როგორიცაა თავბრუსხვევა, ეგზემა, სახის შეშუპება და ქავილი.
ჩიას თესლზე ალერგია ასევე შეიძლება დაკავშირებული იყოს სეზამის თესლზე ალერგიასთან. ამიტომ, თუ სეზამის თესლზე ალერგია გაქვთ, ჩიას მოხმარებამდე გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.
მედიკამენტებთან რეაქცია
ჩიას მარცვალს შეუძლია გავლენა მოახდინოს გარკვეული მედიკამენტების შეწოვასა და ზემოქმედებაზე. მაგალითად, მათ შეუძლიათ გააძლიერონ დიაბეტური და წნევის მედიკამენტების ეფექტი.
გარდა ამისა, ომეგა 3-ის შემცველობამ შეიძლება გავლენა იქონიოს სისხლის გამათხელებელ მედიკამენტებთან, რაც ზრდის სისხლის შედედების დაგვიანების რისკს. ხოლო ბოჭკოვან მჟავას შეუძლია შეამციროს თუთიის, კალციუმი და რკინის შეწოვა.
თირკმელების პრობლემები
თირკმელების ქრონიკული დაავადების მქონე ადამიანებმა უნდა აკონტროლონ ჩიას თესლის მიღება მათი მაღალი კალიუმის და ფოსფორის შემცველობის გამო.
ის ასევე მდიდარია ოქსალატებით, ნაერთებით, რომლებიც ხელს უწყობენ თირკმელებში კალციუმის ქვების წარმოქმნას. თირკმელებში კენჭების ისტორიის მქონე პირებმა სიფრთხილით უნდა მოიხმარონ ჩიას მარცვლები.
შეჯამება
ასე, რომ ჩიას თესლი არის გამორჩეული საკვები, რომელიც გამოირჩევა მაღალი კვებითი ღირებულებით და მისი მიღება სხვადასხვა ფორმით არის შესაძლებელი. ის სასარგებლოა ჯანმრთელობისთვის, მაგრამ აუცილებელია გაითვალისწინოთ მისი უკუჩვენებები.
